Toprak ve Yaprak Analizi
Toprak Analizi
Toprak Analizi
Fidanının büyümesini sağlayan başlıca kaynaklar gübre, su ve güneştir. Sulama ve tuzluluk bölümlerinde suyun hangi değerler arasında olması gerektiğini bulabilirsiniz. İstenilen büyümenin sağlanabilmesi için topraktaki besin ve minerallerin istenilen düzeyde olması gerekir, bir elementin bile eksik olması büyümeyi sınırlayıp verim kaybına yol açabilir. Bunun tersi olarak bir elementin aşırı birikimi toksik madde etkisi gösterip ağacı zehirleyebilir. Bu sebepten toprak analizi yapmak bilimsel ceviz yetiştiriciliğinde şarttır.
Toprak analizi bitkinin olduğu ortamı anlamamızı sağlarken bitkinin çevredeki besinleri ne seviyede aldığını anlamamızı yaprak analizi sağlar. İkisinin birikte yapılması gübreleme programı oluşturulması için gereklidir. Toprakta olan eksiklik ağaç tararafından anında hissedilmez bu sebepten toprak analizi uzun vadeli planın bir parçası olarak düşünülebilir. pH, tuzluluk, toksik madde birikimi, yeterli gübre uygulaması yapılsa dahi ağacın istenildiği verimi verememesine sebep olabilir.
Analiz için toprak numune alımı
Toprak analizi gübre planlaması için en önemli noktalardan birisidir. Toprak numune alımı hemen hemen her mevsimde yapılabilir, bazı istisnalar dışında topraktaki elementler genelde yavaş hızda değişir. Nitrat (NO3), Sodyum (Na), Klor (Cl) ve Bor (B) kış yağışlarıyla yıkanıp kökün ulaşamayacağı noktalara doğru inebilir.
10 cm, 30 cm, 60 cm, 90 cm derinliklerinden toprak numunesi alınabilir. 10 cm’lik bölüm kabuk tabakasını oluşturur, gübrelemenin ve sulamanın etkisi en fazla bu bölgede görülür. 10 cm ve altı gübreleme sonrasında aşağıya doğru hareket etmiş elemetlerden oluşur. Numune olarak ağacın köküne yakın olan kısımlardaki toprağı almak gereklidir, bu ağacın taç bölgesi olarak düşünülebilir. Farklı derinlikteki topraklar karıştırılmamalıdır fakat aynı derinlikteki birden fazla numune karıştırılabilir. Örneğin aynı toprak tipi olduğunu düşündüğünüz benzer boyutta olan ağaçların bölgesinden 30 cm derinliğinde 4-5 farklı toprağı karıştırıp toprak analizine gönderebilirsiniz. Alttaki görsel aynı tipte toprağa sahip bölgede hangi noktalardan numune alınıp karıştırılabileceğini göstermekte. Benzer toprakta ve büyüklükteki bir bölge belirlenir ve M harfi çizilecek şekilde aşağıdaki 1, 2, 3, 4 ve 5 numaralı noktalardan numune alınabilir.
Yeterince büyümediğini düşündüğünüz, farklı yükseltide, eski dere yatağında, farklı geçirgenlikte olan toprakla sağlıklı ve verimli toprak karıştırılmamalıdır. Tarlanın farklı veya sorunlu bölgesinin numunesi ayrıca alınmalı ve ayrıca test edilmelidir. Bunun sebebi sorunu daha iyi tesbit edip o bölgedeki sorunu ayrıca çözmektir.
Toprak numunesi alttaki noktalardan alınmamalıdır:
- Daha önce gübrenin bekletildiği noktalar
- Otların veya başka herhangi bir şeyin yakıldığı noktalar
- Su tutulan veya su akan noktalardan
Resimli toprak analizi numune alımı
1. adımda toprağın üstündeki toprak dışı maddeler (canlılar, ot, taş vb.) temizlenmeli
2. adımda istenilen derinliğe doğru kazma işlemi yapılmalı. Derinlik 10-30-60-90 cm olabilir.
3. adımda kazma işlemi yapıldıktan sonra istenilen derinlikteki toprak kazma ile çıkarılmalı
4. adımda kazma ile istenilen derinlikte çıkarılan toprak temiz bir kovaya aktarılmalı.
İlk 4 adım yukarıda bahsedilen birden fazla noktadan alınıp alttaki 5. adımda anlatıldığı gibi karıştırılmalıdır. Toprağın alındığı noktaların aynı derinlikte, birbirine benzer toprak tipinden oluşmasına ve mevcut ağaçların gelişiminin birbirine benzer olduğuna emin olmak gerekir.
5. adımda birbirinden farklı noktalardan alınan benzer topraklar karıştırılmalı, içindeki toprak dışı maddeler çıkarılmalıdır.
6. adımda karıştırılmış olan topraklar ağzı kapatılabilen bir pakete doldurulup hava almayacak şekilde gönderime hazır hale getirilmelidir. Paketin üstüne numunenin alındığı bölge ve derinliğin yazılması gereklidir. Numunenin ne kadar olacağı laboratuvar tarafından söylenmediyse 1 kg civarında paketleme yapılabilir.
Paketin ağzı kapatıldıktan sonra ışık almayacak ve ısıya maruz kalmayacak şekilde saklanıp mümkün olan en hızlı şekilde laboratuvara gönderilmelidir.
Toprak analizini anlamak
Toprak analiz sonucu çıktıktan sonra laboratuvar tarafından bir rapor alınır ve bu rapor toprağın olması gereken içerik oranlarını içerir. Genel olarak bakılacak olurs pH oranı element eksikliği için oldukça iyi bir belirleyicidir. pH’ı 5.5’in altında olan toprakta Kalsiyum, Magnezum, Fosfor eksikliği görülebilir. pH’ı 7.5’ten yüksek toprak ise Çinko, Demir, Bakır ve Mangan eksikliğine sebep olabilir. pH ve tuzluluk gibi ciddi sorunlar varsa öncelik bunları çözmeye yoğunlaşılmalıdır. Bu sorunların olmadığı durumda is toprak analizi sonucunda önceki sene verilen gübreler de göz önüne alınarak bir gübreleme programı oluşturulur.
Azot eksikliği ve fazlalığı toprak testinde yanıltıcı olabilir çünkü Nitrat oldukça hareketli bir azotlu bileşiktir ve bir yağmurla dahi topraktan yıkanabilir. Bu sebeple toprak analizinde azot içeriğini dikkate almaya gerek yoktur. Yaprak analizi azot gübresi belirlemek için çok daha gerekli ve tutarlıdır.
Yaprak analizi
Ceviz yetiştiriciliğinde yaprak analizi mineral eksikliği ve toksisitesinin belirlenmesinde daha kullanışlıdır. Bitkideki mineral içeriği tarihe, toprak yapısına, iklime, sulamaya, köklerin aktivitesine bağlıdır. Toprağın yeterince geçirgen olmaması veya minerallerin kök tarafından alınamıyor oluşu bitkinin gelişimini doğrudan etkiler.
Analiz için yaprak numune alımı
Yapraktaki mineraller altta görüldüğü gibi aylara bağlı olarak değişir. Her mevsimde yaprak analizi yapılabilir ancak en doğru sonuç mineral seviyesinin en az değiştiği Haziran sonu Temmuz başında görülür. Bu sebeple yaprak numunesi Haziran sonu ve Temmuz başı arasında yapılmalıdır. Yapraklar yerden 1.5 metre yükseklikteki aynı yaşta ve benzer gelişmişlikteki ağaçlardan alınmalıdır. Yeterince gelişmediğini düşündüğünüz ağaç gruplarını ayrıca test yaptırmak sorunun çözülmesi için daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Bu sebeple farklı yaştaki ve gelişmişlikteki ağaçların yaprak numunelerini karıştırılmamalıdır.
İlk filizler oluşurken azot, fosfor ve çinko mineralleri en üst seviyededir. Bu süreçten önce kökte mineral depolaması yapılmıştır ve filizlenmeden sonra hızlı bir büyüme sürecine geçilir. Bor ve kalsiyum ise zamanla yaprağın yapsına katılır ve yaprakta birikimi zamanla artar. Potasyum ise yılın başından sonuna doğru yavaşça azalır.
Yaprak numune alımı yaprak gübrelemesinden önce yapılmalıdır çünkü spreylenmiş gübreler yaprağın yüzeyinden yıkanamayabilir ve bu yanlış yaprak analiz sonuçlarına yol açabilir.
Toprak ve yaprak analizi nerede yapılır?
Toprak ve yaprak analiz sonuçlarının doğruluğu hayatidir, yanlış analiz raporu tüm gübreleme planlarının yanlış yapılmasına sebep olabilir. Bu sebepten analiz yaptırılacak laboratuvarın gerekli sertifikalarının olduğundan ve sonuçlarının tutarlı olduğundan emin olunmalıdır.
Bu yazılar da dikkatinizi çekebilir:
Referanslar Cornell University, 2016, Cornell Soil Health Test Sampling Protocols 7-1-16. Ramos, D. D., 1998. Walnut Production Manual. Oakland: University of California Press.
Yazıyı paylaşın:
Soru sorabilir veya kendi fikirlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz. Cevaplar email yoluyla verilecektir.