Konum Seçimi

Ana Sayfa » Konum Seçimi

Ceviz bahçesi kurulumu için konum seçimi

Ceviz her iklimde yetişmeyeceğinden dolayı bahçe kurmadan önce iklimin ve toprağın ceviz yetiştiriciliğine uygun olduğuna emin olmak gerekir.

İklim Gereksinimi

Ceviz ağacı çeşidine göre birçok iklimde yetişebilir. Örneğin Chandler cinsi ceviz en iyi Akdeniz iklimine uyum sağlar. Cevizin sağlıklı yetişeceği iklimlerde mevsimsel döngüsünü gerçekleştirmesi için en az 800 saatlik 10°C’nin altında soğuklanmaya ihtiyacı vardır.

Yıl boyu sıcaklığın 40°C’ ile -11°C arasında olduğu ve bahar ayında 0°C’nin altına düşmediği iklimlerde sağlıklı şekilde hayatta kalabilir. Yatırım yapmadan önce güvenilir bir meteoroloji sitesinden son yılların en düşük ve en yüksek sıcaklıklarına bakarak karar vermek doğru bir yol olabilir. Düzenli bir büyüme sağlamak  için özellikle kuzey yarım kürede Nisan ve Mayıs aylarında sıcaklığın 0°C’nin altına düşmemesi ve 40°C’nin üstüne çıkmadığından emin olmak gerekir. Çoğu ceviz cinsi Mart ayı sonlarına doğru filiz verir ve don olaylarına yatkındır. Chandler cinsinin diğerlerinden en büyük farkı, yıl içinde daha geç filizlendiğinden erken bahar dönemindeki donlardan kendini biyolojik olarak korumasıdır. Don olayıyla ilgili çiftçilerin alınacak önlemleri çok kısıtlı olduğu için bu özellik ürün kaybını en aza indirir ve maddi olarak çiftçiye bir sigorta olur.

dalında sallanan yeşil ceviz
Nisan ve Mayıs aylarında sıcaklığın 0°C’nin altına düşmemesi ve hiçbir zaman 40°C’nin üstüne çıkmadığından emin olmak gerekir.

Sıcaklığın 40°C’nin üzerine çıkması yaprak yüzeyinde ve meyvede güneş yanıklarına sebep olabilir ve bitki büyümesinin yanında verimi kötü yönde etkiler. Bölümde değinileceği üzere, aynı don olayında olduğu gibi güneş sebepli yanıkların çözümü kısıtlıdır ve yanlış iklimde bu yatırımı yapmak çiftçiyi maddi açıdan zorlayabilir.

Yağış da önemli iklim özellikleri arasında gelir. Gelişme dönemindeki ceviz ağacının su gereksinimi 738 mm’dir. Bu da m² başına 738 litre su demektir. Bu ortalama bir sayı olup toprak tipi ve yağışın olduğu mevsime göre değişebilir. Özellikle fotosentez hızının ve sıcaklık kaynaklı buharlaşmanın fazla olacağı yaz aylarında ağacın daha fazla suya ihtiyacı olacaktır. Yatırım yapmadan önce güvenilir bir meteoroloji sitesinden bölgenin ortalama yağış miktarına bakılarak karar verilebilir ve böylece sulamadan tasarruf edilebilir.

Sürekli ve kuvvetli rüzgarlar özellikle gelişim süresinde yavaşlatıcı bir faktör olabilir. Ağaçlar büyüdükçe budama hatalarında dal kırılması ve buna bağlı olarak verim düşmesi gözlenir. Bu sebeple aşırı rüzgarın olduğu iklimlere yatırım yapılması tavsiye edilmez.

ceviz bahçesi yolu
Sıcaklığın 40°C’nin üzerine çıkması yaprak yüzeyinde ve meyvede yanıklara sebep olup ve verimi kötü yönde etkileyebilir.

Toprak Gereksinimi

Ceviz bahçesi yatırımı yapmadan önce iklim kadar önemli diğer bir değişken de toprağın durumudur. Çiftçilerin iklimle baş etmeleri ne kadar zorsa yanlış bir toprağa yapılan yatırımı verimli hale getirmek bir o kadar zor hatta imkansız olacaktır. Bu durumda yaptırılacak en önemli önlem toprak testi yaptırmak olacaktır. Toprak testi yazının devamlarında defalarca karşımıza çıkacak olan bilimsel tarımın en temel öğesidir.

Test sonucu kontol edilmesi gereken özellikler altta verilmiştir:

pH (asitlik-bazlık)

pH değerleri 1 ile 14 arasındadır. 7 nötr olarak kabul edilir. 7’nin altındaki değerler asidik, üstündeki değerler baziktir. Ceviz fidanı pH’ın 5.5 ile 7.5 arasında olduğu topraklarda yetişebilir ancak bu değerlerin uçlarında yer alan topraklarda bazı mineral eksiklikleri görülebilir. Kökün topraktan maksimum mineral alımı, toprak 6.5 ile 7.5 arasındayken olur. pH’ı 5.5’ten düşük topraklarda kalsiyum, magnezyum, fosfor ve molibden eksikliği görülebilirken pH’ı 7.5’ten yüksek topraklarda çinko, bakır, demir ve mangan eksikliği görülebilir.

İletkenlik

Elektriksel iletkenlik toprak tuzluluğu ile birebir ilişkili olan bir değişkendir. 1-3 ds/m değerleri ağaçların verimli olduğu aralıktır. Değer daha yükseldikçe kökte yüksek derişimde tuz olacağından bitki daha kolay su stresine girebilir veya aşırı tuz birikimi toksisiteye yol açabilir ve bu verimi kötü yönde etkiler.

Drenaj

Topraktaki fazla suyun süzülmesi olarak tamınlanır. Drenaj, toprağın por genişliğine göre farklılık gösterir. Yarı geçirken, tınlı ve topraktaki su tutumunun çok fazla veya çok az olmadığı topraklar ceviz yetiştirmek için uygundur. Ağacın iyi yetişmediği toprak çeşidi yalnızca kumlu veya yalnızca killi olan topraklardır. Por genişliği 0.2 μm’nin altında olan killi toprakta geçirgenlik az olduğundan su birikmesine bağlı kökün oksijen ve besin alması engelleneceğinden dolayı ağaç yaşamsal faaliyetlerini sürdüremeyebilir. Por genişliği 30 μm’nin üstü olan kumlu topraklarda ise besinlerin toprakta yıkanarak kök tarafından alınamayacak noktalara inmesi ve çabuk kuruması gibi dezavantajlar mevcuttur.

En iyi alınacak önlem toprak testi yaptırıp kumluluk, killilik ve kireçlilik durumunun aşırı miktarda olmadığını teyit etmek ve yatırım yapmadan önce bir kepçe yardımı ile bahçenin bazı bölümlerinde kazı yapıp taban suyu olup olmadığını kontrol etmek olur. Bu kontrolü yaparken köklerin büyümesine en az 3-4 metre derinliğinde etkileyecek bir engelin olmadığından da emin olmak gerekir.  Taban suyu tahliye edilip bir daha birikmesi engellenmezse ileriki süreçte kökün foksiyonunu kaybetmesine sebep olup ve ağaç kuruyabilir.

kazma ilr kahverengi toprak
Yatırım yapmadan önce toprak testi yaptırıp kumluluk, killilik ve kireçlilik durumunun aşırı miktarda olmadığını teyit etmek gereklidir.

Besin içeriği

Mikro ve makro elemenler olarak iki kısıma ayrılır. Azot, potasyum ve fosfor makro besinler olarak örneklendirilebilir. Ağacın birçok minerale ihtiyacı vardır ve alımının çoğunu kökten yapar. Yalnızca bir mineralin eksikliği bile yetersiz büyümeye sebep olabilir. Besin içeriğindeki eksikliğin çözümü drenaj kadar zor değildir. Doğru bir gübreleme programı çabuk bir süreçte gerekli besinlerin toprağa verilmesini sağlar. Bahçeye dikim yapılmadan önce içerik analizi yaptırılıp noksan minerallerin tamamlanması için ekimden önce bir program oluşturmak en doğru planlama olur.

Özellikle organik madde miktarının %3’ün üstünde olması çiftçiye maddi olarak ilk yatırımda ciddi bir avantaj sağlar.

Tuzluluk

Tuzluluk, elektriksel iletkenlik olarak da tanımlanabilir. EC yani ‘Electrical Conductivity’ olarak raporlarda görülebilir. Ayrıca, toprakta veya suda yüksek tuzluluk veya Sodyum Absorpsiyon Değeri (SAR) olarak da karşımıza çıkabilir.

Topraktaki tuzluluk değerinin 1.5 dS/m’den az olması istenir, 4.8 dS/m’nin altındaki tuzluluk değerleri tolare edilebilir. Suda ise istenilen değer 1.1 dS/m’dir ve 3.2 dS/m üstünü tehlikelidir.

Tuzluluğun yanında diğer dikkat edilmesi gereken değişken ise SAR değeridir, sulama suyunda bu değerin 3’ün altında olması istenirken toprakta 5’in altında olması yeterlidir.

Suda ve topraktaki tuzluluk ve SAR değerlerinin yatırım öncesi incelenmiş olması gerekir.


Alttaki yazılar da ilginizi çekebilir:
<a href="https://chandlercevizyetistir.com/tolga-ozcan/">Tolga Özcan</a>
Tolga Özcan

Bilimsel ceviz araştırmacısı ve yetiştiricisi

Referanslar

AWIA, 2009, Best Practice Management for Establishing a Walnut Orchard, Melbourne: The State of Victoria, Department of Primary Industries.

AWIA, 2017. Quality Management Guide: Australian Walnut Industry Association

Palmer, S., 2019. Building a walnut fertilizer program, Jacquelyn Simpson, 2016. Walnut industry expansion, NSW: NSW Department of Primary Industries.

Yazıyı paylaşın:

Soru sormak veya kendi fikirlerinizi bizimle paylaşmak için lütfen aşağıdaki formu doldurun.