Ceviz ağacı altında uyumak – Juglon gazı

Ceviz ağacı hangi zararlı gazı salgılar? Ceviz ağacı altında neden oturulmaz?

Ana Sayfa » Bilimsel Tarım Blog » Ceviz ağacı altında uyumak – Juglon gazı

Ceviz ağacı hangi zararlı gazı üretir?

Ceviz ailesinin (Juglandaceae) çoğu üyesi, bu bitkilerde doğal olarak bulunan “juglon” (5 hidroksi-alfanaptokinon) adlı bir kimyasal gaz üretir. Üretilen juglon gazı miktarına bağlı olarak ağacın çevresindeki bazı bitkilere karşı toksik etki oluşturabilir. Pek çok bitki juglon gazına toleranslı olup ceviz ağaçlarının yakınında iyi büyürken, büyümeleri ceviz ağaçlarından etkilenebilecek bazı hassas bitki türleri vardır.

Ceviz gazı toksisitesinin etkileri, büyümenin durmasından, kısmen veya tamamen solmaya ve etkilenen bitkinin ölümüne kadar değişir. Toksik reaksiyon, etkilenen bitkinin solunumunu yavaşlatır, su ve besin alınımını sınırlar ve böylece juglon gazına hassas bitkileri bir veya iki gün içinde sağlıklı halden solgun hale getirebilir. Birçok endişeli yetiştirici, solgunluğun nedeninin sulama, mantar veya bakteriyel hastalıktan kaynaklandığına inanabilir ancak bu juglon gazının etkisidir. Solma başladığında, etki tersine çevrilemez. Toksik etki daha önce belirtilidği gibi juglon ile temas halinde olan bitki türlerine bağlı olarak değişir.

yeşil ceviz ağacı dalları
Juglon gazı birçok ceviz cinsi tarafından doğal olarak bitkinin bünyesinde bulunur.

Ceviz kökleri, kabuğu çıkarıldığında hızla koyu sarıya dönüşen iç odun ile oldukça kalın bir kabuğa sahip olarak tanımlanabilir. Ayrıca kesilen kökten belirgin, keskin bir ceviz kokusu gelir. Çürüyen siyah ceviz köklerinden kaynaklanan juglon, ceviz ağaçlarının çıkarılmasından sonra toprakta bir yıldan fazla kalabilir. Ceviz kökleri, olgun ceviz ağaçlarının taç bölgesinden 20-30 metre uzağa uzanabilir. Genç ceviz ağaçları yedi ila sekiz yaşına gelene kadar hassas bitkilerle toksik reaksiyonlara neden olmaz.


Ceviz ağaçlarından dökülmüş yapraklar, dallar ve kabuklar, başka bitkilerin yetiştiği bahçelerde kullanılmadan veya hassas bitkilerin çevresinde malç olarak kullanılmadan önce tüm juglonun parçalandığından emin olmak için bir yıl boyunca kompostlanmalıdır. Kısacası, ceviz ağacının kesilen veya dökülen parçaları üstünden bir yıl geçmeden başka bir bitkinin yakınına koyulmamalıdır.

ağaç altında oturan çocuk

Ceviz ağacı altında uyumak

Ceviz ağacının oturulmaz ve ceviz ağacının altında uyunmaz cümlelerini sıkça duymuşuzdur. Juglon gazının bazı bitkilere zararlı olduğunu belirtmiştik. Peki ceviz ağacı altında uyumak zararlı mıdır? Kısaca cevabı: hayır.

Yetişkin ceviz ağacı parçaları atların yatak malzemesi olarak kullanıldığında Akut Laminitis olarak bilinen toynaklara zarar veren sakatlayıcı bir hastalığa sebep olduğu görülmüştür. Mantar veya bakteri tarafından çürütülmüş olan cevizlerin köpekler veya diğer çiftlik hayvanları tarafından tüketilmesi ölümcül olabilir ancak bunun ceviz gazı ile bir bağlantısı yoktur ve ceviz ağacının altında yalnızca uyuyarak veya oturarak olması mümkün değildir.

sebze bahçesi sıralı ekim
Tüm bitkiler juglon gazından etkilenmez.

Ceviz gazına (juglona) duyarlı bitkiler

Cevizden salınan juglon gazı alttaki bitkilere zarar verebilir ve bu cinslerin ceviz ağaçlarına yakın yetiştirilmesi tavsiye edilmez. Tekrar etmekte fayda var ki köklerin temas etmediği ve cevizin gelişminin tamamlanmamış olduğu durumlarda zarar hiç olmayabilir veya bitki tarafından tolare edilebilir. Kısacası alttaki bitkileri cinslerinin cevizin yakınında yetiştirilmesi tavsiye edilmez.

Genel isimBotanik isim
AçalyaRhododendron sp.
Acı çiğdemColchicum autumnale
Adi yoncaMedicago sativa
AkçamPinus strobus
BeşparmakotuPotentilla fruticosa
BiberCapsicum annuum
BöğürtlenRubus sp.
ÇitlenbikCeltis laevigata
Dağ defnesiKalmia latifolia
Dağ muşmulasıCotoneaster sp.
DomatesLycopersicon esculentum
ElmaMalus sp.
Gümüşi akçaağaçAcer saccharinum
Günnük çamıPinus taeda
Huş ağacıBetula papyrifera
IhlamurTilia americana
Japon tırfılıLespedeza striata
KamburüzümGaylussacia sp.
KasımpatıChrysanthemum sp.
Kırmızı üçgülTrifolium incanatum
KızılağaçAlnus sp.
KızılçamPinus resinosa
KurtbağrıLigustrum vulgare
KuşkonmazAsparagus officinalis
LadinPicea abies
LahanaBrassica oleracea
Mor çiçekli manolyaMagnolia x soulangiana
OrmangülüRhododendron
Parmak outPotentilla neuamanniana
PatatesSolanum tuberosum
PatlıcanSolanum melongena
ŞakayıkPaeonia sp.
SarıçamPinus sylvestris
TütünNicotiana tabacum
YabanmersiniVaccinium sp.

Ceviz gazına (juglona) toleranslı bitkiler

Alttaki bitkiler juglon gazından etkilenmeden ceviz ağacı etrafında büyüyebilir. Yapılan çalışmalar sınırlı olduğundan aradığınız bitkinin iki listede de olmama ihtimali vardır.

Genel isimBotanik isim
AhududuRubus occidentalis
AkçaağaçAcer sp.
AlıçCrataegus sp.
Amerikan sarmaşığıParthenocissus quinquefolia
ArdıçJuniperus sp.
Ardıç, ArkadyaJuniperus arcadia
Avusturya eğrelti outMaltcuria struthiopteris
AyakotuPodophyllum emodi
AyvaPseudocydonia oblonga
Baldıran outConium maculatum
Beyaz yoncaTrifolium repens
BuğdayTriticum sp.
Çan outUvalaria sp.
Çayır outFestuca sp.
Çayır outPhleum pratense
ÇayırsedefiThalictrum sp.
CevizJuglans sp.
Cezayir menekşesiVinca minor
Çim zambağıLiriope sp.
Çin taflanıEuonymus alatus
Çuha çiçeğiPrimula vulgaris
Dağ lalesiAnemone apennia
DomuzayrığıDactylis glomerata
Eğrelti outPolystichum sp.
EkşiyoncaOxalis corniculata
FasülyePhaseolus sp.
FenkinciriPlatanus occidentalis
FilbahriPhiladelphus sp.
FloksPhlox sp.
GöksüsenIris x germanica
GülRosa sp.
HavuçDaucus carota
HickoryCarya sp.
Hor çiçeğiForsythia sp.
Hosta çiçeğiHosta sp.
İtüzümüSolanym aviculare
Japon hurmasıDiospyros virginiana
Japon süpürgesiPachysandra sp.
Kanada erguvanıCercis canadensis
Kara hindibaTaraxacum officinale
KaraağaçUlmus sp.
KarakavzaPastinaca sativa
Kartopu çiçeğiViburnum sp.
KatalpaCatalpa bignonioides
KatranağacıTsuga sp.
KirazPrunus cerasus
Kirlihanım çiçeğiZinnia elegans
Koca tavusotuAgrostis gigantea
Kuş outStellaria media
LeylakSyringa sp.
MavişotVeronica filiformis
Mayasıl outAjugia pyramidalis
MenekşeErythronium americanum
MeşeQuercus sp.
MinberArissema triphyllum
MısırZea mays
MührüsüleymanPolygonatum odoratum
NergisNarrcissus pseudonarcissus
NergisNarcissus sp.
Ortanca outHydrangea sp.
PancarBeta vulgaris
PapatyaLeucanthemum sp.
PapayaAsimina sp.
Salkım outPoa pratensis
Sarı zambakHemerocallis sp.
SedirJuniperus virginiana
Sibirya kivisiActinidia arguta
SoğanAllium cepa
Soya fasülyesiGlycine max.
TaflanEuonymus alatus ‘Gaiety’;
TavşankulağCyclamen persicum
TrilyumTrillium sp.
ÜzümVitis sp.
YabanasmasıClematis sp.
Yalancı akasyaRobinia pseudoacacia
Yer sarmaşığıGlechoma hederacea
Zehirli sarmaşıkRhus radicans
ZeytinElaeagnus umbellata


Bu yazılar da ilginizi çekebilir:
<a href="https://chandlercevizyetistir.com/tolga-ozcan/">Tolga Özcan</a>
Tolga Özcan

Bilimsel ceviz araştırmacısı ve yetiştiricisi

Referanslar

Jim Sellmer 2007, Landscaping and Gardening Around Walnuts and Other Juglone Producing Plants.

Government of Ontario 2016, Ministry of Agriculture, Food and Rural Affairs.

Colorado State University 2019, 
Guide to Poisonous Plants.

Yazıyı paylaşın: