Zeuzera Pyrina (Sarı Ağaç Kurdu) Zararlısı
Zeuzera Pyrina
Zeuzera Pyrina kuzey yarımkürede çoğu ülkede görülen bir bitki zararlısıdır. Ceviz, elma, armut, ayva, erik, nar ve daha birçok bitkinin dallarının içinde yaşar, dalın besin ve su alımını engelleyerek yaşadığı dalları kurutur. Kuruyan dallar şiddetli rüzgarda kırılabilir ve bu durum hem ağacın verimsizleşmesine hem de şekil bozulmasına yol açabilir.
Yetişkinliğine beyaz rengi, siyah benekleri ve 4 cm civarında kanat açıklığıyla tesbit etmesi kolay olan bir cinstir. Zeuzera’nın yaşamı bitki üstünde larva olarak Mart ayında başlar ve çoğu zaman yeni filiz veren dallarda veya dalların birleşme noktalarında delikler açıp orada devam eder. Larva olarak yaşadıkları deliklerde faaliyetlerini sürdürürken, bu bölgeden gövdeye doğru akıntı olur ve bu sayede yaşadıkları nokta tesbit edilebilir.
Dişileri çoğu zaman erkeklerinden büyük olan ağaç sarıkurdu çoğu zaman, iklime bağlı olarak, Mayıs ayının sonlarına doğru erişkinliğe ulaşıp uçmaya başlar ve Eylül sonuna kadar yaşamını sürebilir.
Zeuzera gün içerisinde pek aktif olmayan bir zararlı çeşididir ve havanın kararmasıyla daha aktif hale gelip hareketlenir. Aktif olan canlı geceleri bitki üstüne yumurtalarını bırakır. Yumurtalar olgunlaşır ve larva olur, larvalar bitkiden beslenir, ardından bitkinin içinde pupa halinde yaşar ve kelebek olarak uçup yumurtalarını bırakır ve döngü bu şekilde devam eder.
Zeuzera Pyrina Mücadelesi
Biyolojik ve kimyasal olarak mücadele yapmak mümkündür
Biyolojik Mücadele
Biyolojik mücadele yapmak doğanın dengesini korumak ve bitkilere ve ürüne verilecek zararı en aza indirir. Türkiye’de iklime bağlı olmak üzere uçuşlar Mayıs ayının sonlarına doğru anlamlı şekilde başlar. Bu tarihlerde uçan erginleri yakalamak için mümkünse dönüm başına bir zeuzera pyrina tuzağını en az 2 metre civarı yüksekliğe kurmak doğru bir başlangıç olur. Bazı çalışmalar ağacın tepesine asılan (4 metre civarı) tuzakların daha fazla yakalama yaptığını göstermektedir.
Uçuşları Ekim ayına kadar süren zararlıyı yakalamak için satın alınan tuzakların feromonu önerilen aralıkta değiştirilmelidir. Yeterli sayıda tuzak kurulup zararlı yakalandığı takdirde ilaçlamaya gerek olmaz ve zararlı sayıları birkaç yıl içerisinde ciddi şekilde azalır. Tuzak kurma ve takip sürekli bir süreçtir ve her yıl kontrollü şekilde sürdürülmelidir.
Her sene Mart ayı sonrası Nisan ayı sonuna kadar ağaçlar gözle incelenmeli ve zeuzera akıntısı olup olmadığı tesbit edilmelidir. Zeuzera çoğu zaman genç ve ince dallara girip buralarda yaşamayı tercih eder. Akıntı olan deliklere bakır tel sokulup zararlının ağaç içerisinden çıkarılması, ardından o bölgenin yıkanarak kapatılması dalın kurtarılmasını sağlar. Eğer ki zararlının olduğu yere ulaşılamıyorsa veya zaralının imha edildiğinden emin olunmadıysa dalın kesilmesi ağacın korunması için doğru bir tercih olacaktır.
Kimyasal Mücadele
Tuzakla başarılı olunamadığında veya başka bir sebepten biyolojik mücadele tercih edilmediği zamanlarda bakanlık onaylı bir zararlı ilacı kullanarak kimyasal mücadele yapmak mümkündür. Öncelikle Mart-Nisan aylarında bitkinin içinde akıntı yapmış olan yuvaların tesbit edilip bakır çubuk yardımıyla imha edilmesi ve bu deliklere ilaç uygulaması yapılması şarttır. Tüm bahçe ilaçlamasını yapmada bahçenin çeşitli yerlerine 5 dönüme en az 1 olacak şekilde tuzakların asılması ve yakalanan zararlı sayısının takip edilmesi yapılacak kimyasal ilaçlamanın zamanlamasını belirler. İlk yakalanma çoğu zaman Haziran başında gerçekleşir. Bu tarihten bir hafta sonra yakalanan sayıda ciddi bir artış beklenir ve bu artış olduğu anda kimyasal ilaçlama en iyi sonucu verir. İlk ilaçlamadan sonra tuzaklar takip edilmeli ve hala bahçede çok sayıda zararlı mevcutsa en azından bir ay sonra tekrar ilaçlama yapılmalıdır. Tuzakların takibi Ekim ayına kadar sürmelidir ve gerekiyorsa Eylül veya Ekim ayında bir ilaçlama daha yapılmalıdır. Yıl içerisinde gerekliyse toplam 4 defa ilaçlama yapılabilir.
Bakanlığın onayladığı etken madde Dimethoate‘dır. Bu etken maddeyi içeren çeşitli ürünler mevcuttur ve zeuzera pyrina kimyasal mücadelesi için kullanılabilir. Tarım Bakanlığı Veri Tabanı
Bu zararlıları da okuyabilirsiniz:
Referanslar Purdue University 2017, Controlling Pests and Diseases in the Orchard. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2018, Ceviz Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Öztürk N, Hazır A, Bükücü AB 2016, Cevizde zararlı Ağaç sarıkurdu [Zeuzera pyrina L. (Lepidoptera: Cossidae)]’nun mücadelesinde kitle halinde tuzakla yakalama yöntemi etkinliğinin belirlenmesi, Bitki Koruma Bülteni, 2016, 56(2): 165 - 172.
Yazıyı paylaşın:
Soru sorabilir veya kendi fikirlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz. Cevaplar email yoluyla verilecektir.
